Bác sĩ Đỗ Thiện Hải, Phó Giám đốc Khoa Truyền nhiễm Bệnh viện Nhi Trung ương cho biết, từ đầu năm 2018 đến nay, khoa đã điều trị cho hơn 100 bệnh nhi mắc tay chân miệng và các bệnh răng miệng. Trung bình mỗi ngày bệnh nhân nhập viện. Cha mẹ cần nhận biết sớm các dấu hiệu của bệnh để đưa trẻ đến cơ sở y tế khám và biết cách điều trị, phòng tránh cho bé.
Nguyên nhân-Nguyên nhân gây bệnh là do vi rút Coxsackie. Vi rút có thể lây lan nhanh chóng qua chất tiết của miệng hoặc mũi miệng hoặc phân của trẻ bị nhiễm bệnh. Các cách lây truyền chính là:
– Một đứa trẻ khỏe mạnh tiếp xúc trực tiếp với một đứa trẻ bị nhiễm bệnh; bệnh lây nhiễm khi hít phải nước bọt của đứa trẻ bị bệnh do ho hoặc hắt hơi.
– Do trẻ lành cầm đồ chơi hoặc chạm vào sàn nhà bị ô nhiễm bởi nước bọt và dịch tiết mũi họng.
– Lây qua bàn tay của người chăm sóc.
Virus xâm nhập vào cơ thể người qua niêm mạc khoang miệng hoặc ruột và xâm nhập vào hệ bạch huyết nên phát triển nhanh chóng và gây tổn thương da và niêm mạc. Nổi bọt khí ở lòng bàn chân là triệu chứng điển hình của bệnh tay chân miệng. Ảnh: L.P .
Triệu chứng
– Sốt là triệu chứng rõ ràng nhất của bệnh tay chân miệng. Trẻ thường sốt nhẹ 37,5-38oC hoặc sốt cao 38-39oC.
– Loét miệng là do vết loét do những viên đạn có đường kính 2-3mm hình thành trên niêm mạc miệng bị vỡ ra sẽ khiến trẻ cảm thấy rất đau khi ăn uống và tăng tiết nước bọt
— lòng bàn tay, Các bọt khí xuất hiện ở lòng bàn chân, niêm mạc miệng, đầu gối, mông, ấn vào không đau. – Trong một số trường hợp, bong bóng hiếm khi xuất hiện và kèm theo ban đỏ. Hoặc không có bong bóng mà là ban đỏ đơn thuần, hoặc chỉ loét miệng. Nhanh chóng, hôn mê hoặc ngạc nhiên.
Cha mẹ cần lưu ý ngay các dấu hiệu trên của trẻ để đưa trẻ nhập viện ngay.
Dinh dưỡng
Trẻ em bị tay chân miệng thường ăn uống không được vì niêm mạc miệng bị loét rất đau. Ngoài ra, bé còn sốt cao, nôn trớ … nên mệt mỏi, khó chịu, kén ăn. Cha mẹ nên cho trẻ ăn những chất kích thích ăn ngon như rau tươi chứa nhiều vitamin như rau ngót, mồng tơi…. Thức ăn nên xay thật nhỏ và mềm, chia thành nhiều bữa nhỏ trong ngày để dễ hấp.
Cho trẻ ăn thức ăn giàu kẽm có tác dụng tăng cảm giác thèm ăn, tăng cường sức đề kháng, chữa lành vết loét miệng, bảo vệ vị giác … Các món ăn thích hợp gồm hàu, củ cải, đậu tuyết, đậu nành, lòng đỏ trứng, thịt cừu, thịt lợn nạc … — Cho trẻ uống nhiều nước, đồ tươi và vitamin C như nước cam, cam, cà chua, ổi, bưởi … Uống bổ sung vitamin và khoáng chất theo chỉ định của bác sĩ. Tránh thức ăn cay, nóng hoặc cứng. Tránh dùng thìa, thìa sắc nhọn để cho trẻ ăn vì có thể ảnh hưởng đến vết loét miệng, khiến trẻ bị thương, sợ hãi và bỏ ăn.
Đối với trẻ bú mẹ, tần suất bú mẹ thường tăng lên, đôi khi do mỗi lần trẻ ăn ít hơn thức ăn lành mạnh. Khi trẻ thuyên giảm bệnh (khoảng 4-5 ngày sau khi bệnh khởi phát) và vết loét miệng biến mất, cần động viên, khuyến khích trẻ ăn uống bình thường trở lại, tránh kiêng khem, tránh suy dinh dưỡng. Sau khi ăn nên cho bé súc miệng thật sạch và ngừng hẳn trong vòng 3-4 giờ sau khi ăn.
Phòng ngừa
Hiện tại không có vắc xin phòng bệnh lở mồm long móng. Vì vậy, cha mẹ cần lưu ý những điểm sau để phòng bệnh cho trẻ: Thường xuyên rửa tay bằng xà phòng dưới vòi nước chảy, nhất là trước và sau khi nấu ăn, trước khi ăn, sau khi đi vệ sinh. Rửa tay sau khi đảm bảo vệ sinh cho từng trẻ.
– Rửa sạch dụng cụ, đồ dùng, đồ chơi, sàn nhà bằng xà phòng và nước, khử trùng bằng cloramin B 5%.
– Hạn chế thói quen mút tay của trẻ Trẻ bị ám ảnh bởi núm vú giả. Luôn giữ móng tay và móng chân của trẻ sạch sẽ, kể cả người lớn.
Bs Ngô Văn Tuấn